Ludzki organizm nie jest przystosowany do pracowania przez osiem godzin, niezależnie czy obowiązki służbowe mają charakter fizyczny, czy umysłowy. Konieczne jest robienie sobie przerw w pracy. Są one zagwarantowane przez stosowne przepisy.
Kodeks pracy – przerwa
Informacje dotyczące dopuszczalnych przerw w pracy znajdują się w Kodeksie pracy. Oznacza to, że gwarantowane przepisami prawo do korzystania z nich mają tylko te osoby, które zostały zatrudnione na umowę o pracę. W przypadku osób związanych z firmą umową zleceniem bądź umową o dzieło, wyłącznie od dobrej woli pracodawcy zależy to, czy zezwoli na przerwy pracownicze.
Ile przerwy w pracy?
Liczba i rodzaj przerw w pracy są zależne od kilku czynników. Między innymi dobowego czasu wykonywania przez zatrudnionego obowiązków służbowych oraz ich charakteru.
Ile przerwy na 8 godzin pracy, a ile na 4? Zgodnie z przepisami pracownik wykonujący obowiązki przez minimum 6 godzin dziennie ma prawo do 15-minutowej przerwy „śniadaniowej”. Jest to nazwa zwyczajowa, gdyż w praktyce zatrudniony może w tym czasie zjeść posiłek. Istotne jest to, że zgodnie z Kodeksem pracy przerwa śniadaniowa liczy się do czasu pracy, a więc zatrudniony otrzymuje za nią wynagrodzenie. Nie może jednak w jej trakcie opuszczać siedziby firmy.
Ile przerwy przysługuje na 12 godzin pracy? Czy w przypadku pracy przez 10 godzin dziennie, czas odpoczynku się wydłuża? Okazuje się, że jeśli chodzi o płatną przerwę śniadaniową, w tym przypadku również wynosi ona jedynie 15 minut. Pracodawca z własnej woli może ją wydłużyć, na przykład o kolejny kwadrans, jednak nie ma takiego obowiązku.
Przerwy w pracy
Zatrudnieni mają do dyspozycji jeszcze inne przerwy. Kodeks pracy wyróżnia na przykład 5-minutowy odpoczynek przysługujący na każdą godzinę pracy przy komputerze. Ta określona ustawowo przerwa w pracy wlicza się do czasu pracy. Należy jednak pamiętać, że korzystać z niej mogą jedynie te osoby, których obowiązki służbowe w całości są wykonywane przy pomocy komputera.
Warto dodać, że ustawodawca nie przewidział dodatkowej przerwy regeneracyjnej dla pracowników fizycznych. Jednak jeśli wykonują oni pracę w ciężkich bądź szkodliwych dla zdrowia warunkach, zatrudniający ma obowiązek skrócić normę czasu pracy. Na przykład za pomocą przerw w trakcie wykonywania czynności służbowych.
Ponadto skrócenie normy czasowej lub przerwy w pracy fizycznej są konieczne, gdy jest ona monotonna lub odbywa się w ustalonym z góry tempie (np. na taśmie w fabryce).
Praca stojąca – Kodeks pracy
Oddzielne przepisy dotyczą sytuacji, gdy zatrudniony świadczy obowiązki służbowe w całości w pozycji stojącej. Wówczas dodatkowa przerwa mu nie przysługuje, jednak pracodawca ma obowiązek udostępnić podwładnemu miejsce siedzące na odpoczynek. Nie jest to przerwa – w miarę możliwości pracownik powinien nadal wykonywać w tym czasie swoje obowiązki.
Czy przerwa w pracy jest płatna?
Nie za każdy okres wypoczynku od zadań służbowych przysługuje nam wynagrodzenie. Pracodawca powinien zapłacić zarówno za 15-minutową przerwę śniadaniową, jak i przerwy w pracy przy komputerze. Wynagrodzenie pobiera się również za przerwy przeznaczone dla:
- karmiących matek – długość przerwy na karmienie zależy od liczby dzieci,
- niepełnosprawnych – dodatkowa 15-minutowa przerwa rehabilitacyjna,
- pracowników młodocianych – 30 minut przy maksymalnym wymiarze czasy pracy, trwającym 4,5 godziny,
- osób wykonujących badania okresowe i szkolenia BHP.
Każda dodatkowa przerwa nie liczy się do czasu pracy, chyba że firma zadecyduje inaczej.
Co więcej, pracodawca może wyznaczyć również trwającą maksymalnie godzinę, bezpłatną przerwę obiadową. W jej trakcie zatrudnieni mogą opuszczać siedzibę przedsiębiorstwa i mogą załatwiać sprawy osobiste. Jeśli pracownik nie chce z niej skorzystać, może złożyć odpowiedni wniosek, nie ma jednak gwarancji, że zostanie on rozpatrzony pozytywnie.
Dodaj komentarz